Ayak ve ağız hastalığı nedir? Şap hastalığının belirtileri nelerdir? Şap hastalığı nasıl tedavi edilir?
Geç dönem hayvanlarda sıklıkla görülen şap hastalığı, toynaklı hayvanlarda bile akut, oldukça bulaşıcı ve zoonotik bir viral enfeksiyondur. Hastalığın bulaşma oranı yüksektir ve hassas hayvan popülasyonlarına ulaşabilir. Peki, şap hastalığı nedir? Şap hastalığının belirtileri nelerdir? Şap hastalığı insanlara geçer mi? Şap hastalığı nasıl tedavi edilir? Şap hastalığı ne kadar sürer? Detaylar burada….
Şap Hastalığı Nedir?
Evcil ve yabani tüm çatal tırnaklı hayvanlarda görülebilen, kronik vakalarda görülen, zayıf ve genç hayvanlarda ölüme yol açan, çoğunlukla et, süt ve iş gücü kaybına neden olan viral bir hastalıktır. Türkiye, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın bildirmesi gereken hastalıklar arasında ortada. Hastalığın mortalitesi düşük olmakla birlikte morbiditesi yüksektir. Bunun anlamı şudur: Öldürücü olmasa da sürüde veya bölgede hızla yayılır. Bir zoonoz olarak kabul edilmesine rağmen, insanlara bulaşması son derece nadirdir.
Şap HASTALIĞININ BELİRTİLERİ NELERDİR?
Şap hastalığının hayvanlarda kuluçka süresi 2 ile 7 gün arasında değişmektedir. Virüs vücuda girdikten sonra ortalama 2-7 gün ortasında ilk belirtiler görülmeye başlar. Şap hastalığının en yaygın belirtileri:
- Hayvanlarda yüksek ateş.
- Ayaklarda veziküllerin (su dolu kabarcıklar) oluşumu. Veziküllerin zamanla yaraların içine püskürmesi.
- anoreksiya.
- Köpüklü ve uzun süreli salivasyon.
- Ağzına şaplak atma.
- Şiddetli yara iltihabı.
- Ağızda, ayaklarda, burun deliklerinde ve memelerde vezikül oluşumu.
- Buzağılarda kalp kasının tutulumu sonucu ani ölüm.
- Göz yaşartıcı.
- topallık
- sütten kesme
- Diş etlerinde aft benzeri kabarcıkların görünümü. Kabarcık boyutu mercimek ve hatta fındık kadar büyük olabilir.
- Boynuzların tabanında enfeksiyonlu yaralar.
- Nefes almada zorluk
- Küçük ırk sığırlarda ve genç buzağılarda hastalık çok daha hızlı ilerler. Daha çok yaz aylarında artış gösteren hastalık hemen her mevsimde hızla görülebilmektedir.
Şap Hastalığı İNSANLARA GEÇER Mİ?
Evet, şap hastalığı insanlara bulaşabilir. Özellikle hayvanlarla yakın teması olan çiftçilerimiz, hayvan ticareti yapanlar, hayvanlara bakanlar ve besicilikte çalışanlar ana risk kümemizi oluşturmaktadır. Küçük çocuklarda, hayvanların sütlerini içenlerde, hayvanlarla temas eden kişilerde, bulaşık ortamlarda ve mutfak eşyaları kullananlarda hastalık görülebilir. Şap hastalığı olan kişilerin ağızlarında, gözlerinin ortasında ve parmaklarında su kesecikleri oluşur. İnsanlar için tehlikeli olmadığı düşünülen virüs, grip tipi belirtilere neden olabiliyor. Şap hastalığının insandan insana bulaşmadığının da altı çiziliyor.
Şap Hastalığı Nasıl Tedavi Edilir?
Şap hastalığına neden olan etkene doğrudan bir tedavi uygulanmaz, ancak yan etkilerden kaynaklanan enfeksiyonların tedavisi yapılır. Ölüm oranı düşük olan şap hastalığında ağız yaraları için ağız karbonatlı, sodalı su ve sirke ile yıkanır. Ayaklara dezenfektan uygulanır. Hasta hayvanlar A vitamininden zengin besinlerle desteklenir. Ayrıca ateşli dönemlerde antibiyotik kullanılır.
Şap Hastalığı Nasıl Oluşur?
Evcil ve yabani tüm çatal tırnaklı hayvanlarda görülebilen, kronik vakalarda görülen, zayıf ve genç hayvanlarda ölüme yol açan, çoğunlukla et, süt ve iş gücü kaybına neden olan viral bir hastalıktır. Türkiye, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın bildirmesi gereken hastalıklar arasında ortada.
FOD NE KADAR SÜRER?
Şap virüsü; Sığır derisi ve kılda 4 hafta, sütte 9 gün, ayakkabıda 3 ay, sıvı hayvan dışkısında 6 ay, samanda 3 ay, toprakta 4 hafta, kuru ot ve tahılda 5 ay, idrarda 40 gün, idrarda 70 gün uçar.
